Chiến thắng đầu tiên ở Serie A mùa giải mới giúp Juventus giải tỏa được rất nhiều áp lực, cũng như củng cố niềm tin trên hành trình phía trước.

Juventus hướng đến chiến thắng trước Sampdoria

HLV Max Allegri đã có dịp thở phào khi lối chơi được cải thiện và nhiều vị trí dần thích ứng với chiến thuật.

Juventus cần duy trì niềm vui vừa giành được khi bước vào cuộc tiếp đón Sampdoria trên sân nhà Allianz Stadium.

Người hâm mộ Juventus đang chờ đợi được chứng kiến chiến thắng đầu tiên trên sân nhà trong mùa giải mới. Một chiến thắng của đội ngũ không còn Cristiano Ronaldo.

Sampdoria không phải đối thủ mạnh. Đội bóng đến từ thành phố cảng Genova hiện có cùng 5 điểm như Juventus.

Trong trận đấu vòng 5 hồi giữa tuần, Sampdoria vỡ trận và thua Napoli 0-4. Một trận đấu mà họ tấn công không hiệu quả và phòng ngự rất lỏng lẻo.

Có thể nói, Juventus đang đứng trước cơ hội lớn để có chiến thắng thứ hai liên tiếp ở Serie A. Họ thắng Sampdoria trong 4 cuộc đối đầu gần nhất và chỉ lọt lưới 1 bàn.

Chiến thắng trước Sampdoria cũng là sự chuẩn bị quan trọng để Juventus bước vào cuộc chiến với Chelsea ở Champions League. Trận đấu này có ý nghĩa lớn với cả hai đội trên hành trình tìm vé vào giai đoạn đấu loại trực tiếp.

Lực lượng:

Juventus: Arthur Melo, Kaio Jorge chấn thương.

Sampdoria: Gabbiadini chấn thương.

Đội hình dự kiến:

Juventus (4-4-2): Perin; De Sciglio, Bonucci, De Ligt, Alex Sandro; Cuadrado, Locatelli, Ramsey, Bernardeschi; Dybala, Morata.

Sampdoria (4-4-2): Audero; Bereszynski, Yoshida, Colley, Augello; Candreva, Thorsby, Ekdal, Damsgaard; Caputo, Quagliarella.

Tỷ lệ châu Á: Juventus chấp 1 1/4

Tỷ lệ bàn thắng: 3

Dự đoán: Juventus thắng 2-0

Lịch Thi Đấu Serie A 2021/2022
Ngày	Giờ	Đội		Tỉ số	Đội		Vòng	Kênh
25/09
25/09	20:00	Spezia Calcio		1:2		AC Milan	Vòng 6
25/09	23:00	Inter		2:2		Atalanta	Vòng 6
26/09
26/09	01:45	Genoa CFC		3:3		Hellas Verona	Vòng 6
26/09	17:30	Juventus		-:-		Sampdoria	Vòng 6
26/09	20:00	Empoli FC		-:-		Bologna FC	Vòng 6
26/09	20:00	Sassuolo Calcio		-:-		US Salernitana 1919	Vòng 6
26/09	20:00	Udinese Calcio		-:-		ACF Fiorentina	Vòng 6
26/09	23:00	Lazio Roma		-:-		AS Roma	Vòng 6
27/09
27/09	01:45	SSC Napoli		-:-		Cagliari Calcio	Vòng 6
28/09
28/09	01:45	FBC Unione Venezia		-:-		Torino FC	Vòng 6

Chàng trai Thái mê múa

Nùng Văn Minh (1996) là người dân tộc Thái ở bản Nà Hoi (Thân Thuộc, Tân Uyên, Lai Châu). Ngày vừa mới học hết cấp 2, Minh từng phải đứng trước bài toán sẽ tiếp tục đi học hay ở nhà làm nương rẫy phụ cha mẹ.

Cùng lúc ấy, Trường Trung cấp Văn hóa Nghệ thuật và Du lịch Lào Cai bắt đầu chiêu sinh trong các vùng lân cận. Một người họ hàng xa cũng là giảng viên của trường thấy cậu bé 16 tuổi có chút năng khiếu về hát múa nên đã động viên bố mẹ cho Minh theo học.

Vốn là những người không biết chữ, bố mẹ Minh cũng không hiểu lắm về những gì ngôi trường này đào tạo. Nhưng cả hai vẫn quyết định cho cậu con trai đi học với kỳ vọng, con cũng sẽ thành công như người thầy trong bản của mình. Và điều quan trọng nhất, khi học ở đây, Minh sẽ không phải đóng học phí.

Được đi học cấp 3, Minh bắt đầu phải tự thích nghi với cuộc sống xa nhà. Cậu trai vốn chưa từng đi xa quá khỏi bản, bước chân vào môi trường mới trở nên lạ lẫm và rụt rè.

Còn một người mẹ không biết gì về múa, trước ngày con lên đường vẫn kéo tay con lại và dặn: “Đừng có ngại. Cố bắt chước và làm theo những gì thầy cô dạy”.

Nùng Văn Minh (1996) là người dân tộc Thái ở bản Nà Hoi (Thân Thuộc, Tân Uyên, Lai Châu)

Vóc dáng cao gầy vốn quen với việc lao động, lên nương làm rẫy bỗng lại trở thành lợi thế cho Minh khi theo đuổi nghiệp múa. Nhưng cậu bắt đầu phải đối mặt với chuỗi ngày khắc nghiệt gồng mình lên để có cơ thể mềm dẻo và thanh thoát.

Những bài tập cơ bản của ballet như ép dẻo, chỉnh tư thế cơ thể khiến Minh phải chịu nhiều đau đớn.

“Những lúc ấy em thường nghĩ đến bố. Ngày đầu tiên em xuống Lào Cai học, chỉ có mẹ ra tiễn. Khi đi bộ đến ngoài đường lớn, em bắt gặp hình ảnh của bố đang vác xi măng thuê. Hình ảnh ấy khiến em không bao giờ quên được.

Từ khi em học cấp 3, bố cũng phải làm việc nhiều hơn. Hầu hết đó đều là những công việc nặng vì bố em không biết chữ. Động lực ấy thôi thúc em phải cố gắng vượt lên tất cả và không cho phép bản thân từ bỏ”.

Minh và bố mẹ ngày xuống Hà Nội

Ngành múa vốn khắc nghiệt. Vì thế, đến hết những năm cấp 3, trong lớp chỉ có duy nhất mình Minh có ý định theo tiếp đến bậc đại học. Câu chuyện về cậu học trò người Thái quyết tâm theo đuổi con đường nghệ thuật bỗng trở thành “chuyện hiếm” trong thôn bản.

Thấy vậy, các thầy cô của Trường Trung cấp Văn hóa Nghệ thuật và Du lịch Lào Cai lại tạo mọi điều kiện giúp đỡ để Minh có thể thi đỗ vào Trường Đại học Sân Khấu và Điện ảnh Hà Nội.

Trong kỳ thi năm 2015, Nùng Văn Minh trở thành người có tổng điểm thi đầu vào cao nhất Khoa múa.

Minh cho biết, em cảm thấy may mắn vì có các thầy cô giỏi và rất tâm huyết đồng hành. Ở đó, em không chỉ được học những bài múa mà còn học cả cách làm người.

Ước mơ làm thầy giáo

Ngày xuống Hà Nội học đại học, mẹ cậu dúi cho con trai 2 triệu đồng tiền “lộ phí”. Xuống đến Hà Nội, cậu quyết tâm tính chuyện đi làm thêm. Sau này, khi đã dần quen với môi trường mới, Minh được các thầy cô giới thiệu cho đi diễn. Số tiền catse đủ để cậu tự trang trải trong suốt quãng thời gian học đại học.

“Ở trường không có nhiều bạn đến từ vùng quê như em. Em cũng không phải ‘con nhà nòi’. Thứ duy nhất em có là niềm say mê với môn múa và có bố mẹ luôn ủng hộ dù em biết, có lẽ bố mẹ cũng không hiểu tương lai ngành nghề của em sẽ ra sao.

Em cứ thế học từ bố sự cần cù, chịu thương chịu khó. Đặc biệt, bố em còn là một người ‘say’ chơi các nhạc cụ của dân tộc Thái mà ít ai giữ được đến thời điểm này”.

Là con trai theo nghiệp múa, không ít lần Minh nhận được những câu hỏi “không mấy chân tình” về tính chất nghề nghiệp. Nhưng cũng giống như suy nghĩ “con gái không thể học được Kỹ thuật”, Minh cho rằng mọi ngành nghề đều không có sự phân biệt giới tính. Thậm chí, trong bộ môn múa, con trai cũng có thể đóng vai trò làm trụ chính.

Câu chuyện về cậu học trò người Thái quyết tâm theo đuổi con đường nghệ thuật bỗng trở thành “chuyện hiếm” trong thôn bản

Điêu luyện và chuyên nghiệp, năm 2017, Minh được tuyển chọn và tham gia chương trình giao lưu văn hoá giữa Việt Nam và Nhật Bản. Chàng trai người Thái cũng nằm nhóm diễn viên Việt Nam được nhận thư mời sang Nhật Bản tập vở múa biểu diễn tại đất nước này.

“Em ấn tượng nhất là nhu cầu thưởng thức nghệ thuật ở Nhật rất cao. Người Nhật rất đón nhận và trân trọng tác phẩm dù có thể mỗi người sẽ có cách thưởng thức khác nhau. Đó là điều khiến em cảm thấy bản thân được trân trọng và được làm một nghệ sĩ thật sự”.

"Việc được trân trọng tác phẩm khiến em cảm thấy mình là người nghệ sĩ thực thụ"

Bằng tất cả sự say mê và quyết tâm, sau 4 năm học tập tại trường, mới đây, Minh nhận được tin vui khi trở thành thủ khoa tốt nghiệp xuất sắc của Trường Đại học Sân Khấu và Điện ảnh Hà Nội.

"Trước đây em chỉ nghĩ học xong cấp 2 sẽ về làm ruộng, chăn trâu chứ chưa từng nghĩ đến những danh hiệu này. Nhưng múa là một nghề khắc nghiệt với tuổi nghề ngắn, cho nên em vẫn phải cố gắng rất nhiều.

Trong tương lai em sẽ tiếp tục hoạt động trong ngành nghệ thuật múa, đồng thời em sẽ học lên và xin vào giảng dạy tại các cơ sở đào tạo múa chuyên nghiệp để tiếp tục được cống hiến và truyền nghề", Minh chia sẻ.

Chàng trai người Thái cũng trăn trở: “Ngành múa tại Việt Nam đang phát triển theo hướng du nhập những điều mới từ bên ngoài vào. Nhưng điều quan trọng nhất vẫn phải giữ được hồn và chất của dân tộc. Có như vậy mình mới có thể vừa tiếp thu những hơi thở mới của đương đại vào nhưng cũng không được làm mất đi bản sắc Việt”.

Một trích đoạn Minh biểu diễn trên sân khấu

Thúy Nga

“Game thủ” bỏ học 3 năm đi xách vữa trở thành thủ khoa đại học

-Số tiền học mẹ cho Hậu đã chơi game hết. Với 5.000 đồng còn lại, Hậu quyết định mua một bông hồng tặng mẹ để… dễ xin tiền đóng học lại. Nhưng bất ngờ đã xảy ra.

HLV Solskjaer quyết định thay đổi cả 11 vị trí trên sân sau chiến thắng ngược dòng 2-1 trên sân West Ham, để trao cơ hội cho những Lingard, Van de Beek, Lindelof, Dean Henderson...

Cùng với David De Gea, Harry Maguire, Raphael Varane, Luke Shaw, Fred và Paul Pogba, Cristiano Ronaldo được nghỉ ngơi hoàn toàn nhằm tập trung sức lực cho cuộc đấu Aston Villa cuối tuần này.

Chiến lược gia người Na Uy giải thích: "BHL đã quyết định thay đổi nhiều vị trí từ tuần trước. Chúng tôi cần các cầu thủ ra sân tìm lại nhịp điệu thi đấu. Alex Telles mới trở lại và tập luyện chăm chỉ cả tuần qua.

Ronaldo đến Old Trafford và lập tức mang đến sự khác biệt. Cậu ấy muốn được chơi bóng nhiều nhất có thể nhưng tôi nghĩ điều đó khó xảy ra.

Nếu bạn muốn thành công trọn vẹn, cả đội hình cần được thử lửa với số phút thi đấu chia ra cho tất cả thành viên."

Về cá nhân Ronaldo, anh cũng đành vui vẻ chấp nhận việc không có tên trong danh sách đăng ký tại cúp Liên đoàn. Qua 3 trận khoác áo MU, CR7 đã bốn lần xé lưới đối phương.

* An Nhi

PGS. TS Phạm Đức Chính. Ảnh: Thanh Nhàn.

Để đánh giá tường tận về một con người hay một sự việc, người ta cần có độ lùi cần thiết về không gian và thời gian, đủ sức gạt bỏ những yếu tố gây “nhiễu” hoặc những ấn tượng ban đầu dễ làm hiểu sai lệch bản chất vấn đề. Với trường hợp PGS. TS Phạm Đức Chính cũng vậy, đôi khi cái nhìn của nhà nghiên cứu thế hệ sau lại vượt qua được những yếu tố nhiễu đó. Trong một cuộc trò chuyện qua mạng internet với Tia Sáng cách đây vài năm, PGS. TS Nguyễn Xuân Hùng (Đại học Công nghệ TPHCM) – một “thủ lĩnh” trẻ của ngành Cơ học Việt Nam với 5 lần lọt vào top 1% các nhà khoa học được trích dẫn nhiều nhất thế giới, không ngần ngại đánh giá: ngành Cơ học với nếp làm việc dựa trên các chuẩn mực quốc tế, tạo cơ hội và khuyến khích các nhà nghiên cứu trẻ như ngày hôm nay là nhờ có sự đóng góp rất lớn của thầy Chính. Từ những nỗ lực và kiên trì đấu tranh trong nhiều năm của thầy Chính mà những nhà nghiên cứu đi sau như anh và đồng nghiệp có thêm nhiều cố gắng để tiếp tục làm nhiều điều có ý nghĩa cho ngành.

Đấu tranh trực diện để thay đổi ngành Cơ

Mỗi khi nhắc đến cái tên Phạm Đức Chính, nhiều nhà nghiên cứu trong và ngoài ngành Cơ học thường nhìn nhau cười “từ hồi trước, tay ấy đã thích tranh luận, mổ xẻ để làm rõ vấn đề”. Thực ra, những thứ mà PGS. TS Phạm Đức Chính thích tranh luận đó thường chỉ gói gọn trong các vấn đề liên quan tới chuyên môn, còn những thứ là “chuyện cá nhân con người tự nhiên như để tóc dài quá tai, thi thoảng đi nhảy với bạn bè thì mình tránh, khó có thể thể làm theo yêu cầu của chi đoàn”, anh nhớ lại thời sinh viên ở Belarus vẫn bị chi đoàn phê là thiếu tinh thần đấu tranh.

Vậy có mâu thuẫn giữa một người còn bị phê “thiếu tinh thần đấu tranh” hồi sinh viên với một nhà nghiên cứu được nhiều người biết đến vì dũng cảm nói thật về những vấn đề tiêu cực của ngành mình không? PGS. TS Phạm Đức Chính trầm ngâm, “việc đấu tranh sau này thì do tình huống mang đến. Khi mình đấu tranh thì bị phản công, mà khi ở thế cưỡi lên lưng hổ thì mình phải đấu tranh tiếp, không có đường lùi nữa”.

Câu chuyện đấu tranh của PGS. TS Phạm Đức Chính bắt đầu từ những bức xúc trước chuyện tiêu cực trong khoa học Việt Nam những năm 2000, “dù hồi xưa tôi cũng nép mình lắm, chỉ nghĩ đến chuyện nghiên cứu chứ không dám nói gì đến chuyện khác. Song có nhiều chuyện ngang tai trái mắt trong Viện Cơ, ví dụ các đề tài khoa học ưu tiên giao một cách nhập nhèm cho những chủ trì không xứng đáng, phớt lờ các chuẩn mực quốc tế khách quan. Không riêng gì trong viện mà nhìn rộng ra, cả ngành Cơ còn lạc hậu và trì trệ, thậm chí, “khái niệm công bố quốc tế còn chưa phổ biến, hoặc có được đề cập đến nhưng chỉ là bề ngoài còn trên thực tế thì chả quan tâm gì”. Nguyên nhân sâu xa khiến ngành Cơ lúc đó tụt hậu so với ngành toán và lý, theo lý giải của PGS. TS Phạm Đức Chính, “ở ngành toán còn có những người như bác Hoàng Tụy cố gắng gây dựng một văn hóa học thuật nghiêm túc” trong khi “từ rất nhiều năm, trong ngành Cơ thì chẳng mấy ai quan tâm đến chuyện làm khoa học phải hướng tới chuẩn mực quốc tế. Những quan chức đầu ngành, dù là những người được đào tạo ở Tây về, nhưng lại chỉ hài lòng với tư duy bao cấp cũ, chỉ thích làm chủ nhiệm các đề tài ‘to’ thông qua hệ thống quản lý xét duyệt quan liêu nên Viện Cơ và ngành Cơ gần như không có công bố quốc tế”.

Vậy bằng cách nào anh có thể góp phần xoay chuyển tình thế? “Tôi ‘tấn công’ trực diện luôn, công khai nói về những vấn đề của ngành và cả khoa học Việt Nam nói chung ở các diễn đàn, trong đó có Tia Sáng”, anh kể. Tuy nhiên, anh vẫn luôn cho rằng, việc mình cất lên một tiếng nói là vì khó nhắm mắt làm ngơ trước cảnh những hội đồng nghiên cứu cơ bản có “những nhà quản lý lũng đoạn, né tránh tiến trình hội nhập đang diễn ra rộng khắp ở mọi lĩnh vực kinh tế xã hội Việt Nam những năm 2000. Các đề tài khoa học rởm thì nhiều còn những người làm nghiêm túc, có chất lượng khoa học thực sự lại rất ít ỏi”. 

“Tôi muốn đấu tranh để quyền lực không tập trung vào một số người trì trệ và tiêu cực, để đem lại sự trong sạch và minh bạch của khoa học Việt Nam nói chung, chứ không phải riêng chuyện nội bộ cơ quan”. (PGS. TS Phạm Đức Chính)

Trong quá trình đấu tranh chống những tiêu cực trong nghiên cứu của khoa học, PGS. TS Phạm Đức Chính cho rằng mình có ba điểm thuận lợi: Thứ nhất là người đi sau, tiếp nối những đề xướng của “các bác Hoàng Tụy ngành Toán, bác Phạm Duy Hiển ngành Lý – những nhà khoa học lão thành có uy tín ‘đã nổ những phát súng đầu tiên’ qua những bài viết đề cập đến một số mặt lạc hậu của khoa học Việt Nam trên Tia Sáng”; Thứ hai, anh không đơn độc trong cuộc đấu tranh này do “có nhiều anh em tiến bộ trong ngành Cơ và nhất là ở nhiều ngành khác họ ủng hộ mình, dù là không trực tiếp lên tiếng”; Thứ ba là những năm 2000, đất nước đã mở cửa trên tiến trình hội nhập nên xu hướng cởi mở hơn trước, “đến đội tuyển bóng đá cũng đã mời huấn luyện viên nước ngoài và sẵn sàng sa thải nếu không đạt được mục tiêu huy chương”, anh nhấn mạnh. 

Trong ba yếu tố đó, điều quan trọng nhất là PGS. TS Phạm Đức Chính được những “anh em tiến bộ” ủng hộ, đó đều là những người có uy tín về học thuật như các GS. TS Ngô Việt Trung, Lê Tuấn Hoa, Nguyễn Đông Yên, Phùng Hồ Hải, Hoàng Xuân Phú (Viện Toán), Hoàng Ngọc Long, PGS. TS Nguyễn Bá Ân, Trần Minh Tiến, Nguyễn Hồng Quang (Viện Vật lý), Nguyễn Ngọc Châu (Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật)…, vì “họ cũng bức xúc vì những chuyện tiêu cực đó” nên “khi tôi nói thì mọi người nói rất ủng hộ, đặc biệt sự khuyến khích của các bác Hoàng Tụy và Phạm Duy Hiển đã cổ vũ chúng tôi rất nhiều”.

Để có được tiếng nói sắc bén và vạch ra những tồn tại của ngành cơ nói riêng cũng như trong quản lý khoa học cơ bản nói chung, PGS. TS Phạm Đức Chính đã phải dành rất nhiều thời gian tới các Viện Toán, Viện Lý gặp gỡ bàn thảo với các đồng nghiệp nhằm đưa ra những ý kiến mang tính xây dựng bởi theo quan điểm của anh, viết bài phản biện trên Tia Sáng “phải nêu được phương án giải quyết, chứ chỉ vạch ra cái xấu thì để làm gì, họ lại bảo mình bất mãn. Điều quan trọng là phải xử lý [vấn đề] như thế nào, cái nào hợp với hoàn cảnh Việt Nam, không cứ nguyên mẫu Tây bê nguyên xi vào là ổn”. 

PGS. TS Phạm Đức Chính được mời tham gia viết bộ sách “Bách khoa toàn thư về mài mòn, ma sát và bôi trơn” (Springer, New York, 2013). Ảnh: Springer Link

Là một người làm nghiên cứu nên anh có một cách định lượng rất riêng về ảnh hưởng của việc đấu tranh, “thời kỳ 2008-2010, số lượng bài báo khoa học tôi viết ít hẳn đi so với thời gian trước và sau đó (3 năm chỉ công bố 4 bài ISI) vì mất rất nhiều thời giờ vào việc ấy, tốn thời gian kinh khủng”. 

Dẫu cho rằng ở Viện Cơ hồi đó không có ai cản trở anh trong công việc nhưng không hẳn PGS. TS Phạm Đức Chính có thể làm bất cứ việc gì mình muốn. Đôi khi, khách đến Viện gặp anh cũng bị "tra khảo" dò xét, và những nội tình trong viện khiến anh có lần gửi email tới các nhà khoa học tiến bộ, trong đó có cả Tia Sáng, chia sẻ nỗi niềm: “Trong viện, người ta cho rằng tôi chơi nổi, muốn đạp đổ mọi chuyện…” Đỉnh điểm của chuyện chống tiêu cực là năm 2008, một cuộc họp Hội đồng Khoa học Viện Cơ diễn ra với nội dung duy nhất: mười mấy người lần lượt đứng lên phê phán anh - một thành viên của Hội đồng, là người muốn phá tung hệ thống và có những hành động, lời nói bất mãn làm mất uy tín lãnh đạo và cơ quan. Năm đó, PGS. TS Phạm Đức Chính mất danh hiệu chiến sĩ thi đua cấp cơ sở. Sau khi Quỹ NAFOSTED ra đời, một số thành viên Hội đồng đã từng phê phán anh kịch liệt đã tới bắt tay, “chúc mừng thành công - thỏa mãn nhé, muốn gì được nấy”.

Tuy nhiên, anh không lấy điều đó làm phiền, vì quan trọng nhất là đã bảo vệ được quan điểm của mình, “tôi muốn đấu tranh để quyền lực không tập trung vào một số người trì trệ và tiêu cực, để đem lại sự trong sạch và minh bạch của khoa học Việt Nam nói chung, chứ không phải riêng chuyện nội bộ cơ quan” như lời anh phản bác trong phiên họp đó. Và dù chuyện gì xảy ra, đông đảo anh em làm khoa học trong Viện Cơ vẫn tín nhiệm anh, “dù bị phê phán kịch liệt như thế thì tôi vẫn luôn được bầu vào Hội đồng Khoa học viện với số phiếu cao. Nếu tôi là người cá nhân, vụ lợi thì đừng có hòng”, anh nói. 

Rút cục, đấu tranh của những nhà khoa học tiến bộ, trong đó có tiếng nói của PGS. TS Phạm Đức Chính, cũng đi đến thắng lợi: năm 2009, những đổi mới trong quản lý khoa học đã dẫn đến sự ra đời của Quỹ NAFOSTED – một mô hình tài trợ cho các đề tài khoa học cơ bản theo cơ chế quỹ với những tiêu chí công bằng và minh bạch. “Mọi chuyện tốt dần lên, cái xấu bị giảm thiểu và không thể lấn át cái tốt được nữa”, anh kết luận.

Tĩnh tâm làm nghiên cứu

Câu chuyện làm nghiên cứu của PGS. TS Phạm Đức Chính dường như dao động quanh hai thái cực, một bên là động với những nhiệt tình đấu tranh chống tiêu cực trong khoa học, một bên là tĩnh với những tập trung nghiên cứu về lý thuyết. Anh giải thích: “Tôi thấy trên thế giới có những nhà khoa học thích ngồi một chỗ làm việc. Tôi cũng là một kiểu như thế, mà người làm lý thuyết nói chung hay thích như thế”.
Do cái thích riêng biệt này mà không như nhiều đồng nghiệp khác, PGS. TS Phạm Đức Chính ít đi công tác nước ngoài dài hạn, ngoại trừ hai chuyến đi dưới một năm theo học bổng Humboldt (Aachen, Đức) vào năm 1999 và Fullbright (Princeton, Mỹ) năm 2002. Cả hai chuyến đi đều để lại dấu ấn đậm nét trong con đường nghiên cứu của PGS. TS Phạm Đức Chính: chuyến đi Đức tập trung vào hướng thích nghi và hỏng dẻo kết cấu chịu lực, chuyến còn lại là về cơ học vi mô và đồng nhất hóa vật liệu – đều là những vấn đề đã được đặt ra từ thế kỷ trước. “Tôi không thấy người khác cùng lúc làm theo hai hướng nghiên cứu khác nhau đó nhưng tôi thấy, theo đuổi nó cũng có cái hay là thỉnh thoảng có thể nhảy sang làm cái này rồi lại sang cái kia, không khi nào thấy nhàm chán cả”, anh nói. 

Sống trong thời đại của cơ học tính toán, khi những bài toán kỹ thuật với kích cỡ hàng ki lô mét đến nano mét đều có thể diễn tả bằng các mô hình số trên máy tính thì việc một nhà nghiên cứu theo đuổi các vấn đề lý thuyết cổ điển có lạc hậu? Anh giải thích, “việc tôi chọn ‘chiến đấu’ với các vấn đề cổ điển đã được bàn thảo rộng rãi là vì nó là vấn đề mang tính nền tảng và cũng là thế mạnh của mình. Để tiếp cận những vấn đề thời sự như cơ học nano (lý thuyết còn rất thô), mình cần được tham gia vào các thực nghiệm công nghệ như các đồng nghiệp quốc tế. Ở Việt Nam thì rất khó vươn lên tuyến đầu”. Với một số đồng nghiệp, giải bài toán là điều quan trọng nhất nhưng với anh, việc xây dựng mô hình lý thuyết thú vị nhất, bởi “phải xây dựng được phương trình phản ánh vấn đề thực tế và biến nó thành bài toán tổng quát, không phải cho chỉ một vật liệu cụ thể mà những vật liệu trên một diện rộng, xây dựng những giả thuyết mà người khác có thể thấy là nó đủ rộng và đủ tin cậy”. 

Việc kiên trì theo đuổi các vấn đề lý thuyết, đặc biệt lý thuyết thích nghi và hỏng dẻo kết cấu chịu lực – vốn đem lại cho PGS. TS Phạm Đức Chính hơn 1/4 trong tổng số hơn 100 bài công bố quốc tế ISI (hầu hết được thực hiện độc lập từ VN), trong số đó là một đề cử giúp anh giành giải thưởng Tạ Quang Bửu 2019 (đề cử đầu tiên năm 2014 là nghiên cứu về đa tinh thể hỗn độn - trên hướng cơ học vi mô và đồng nhất hóa vật liệu), đã đem lại cho anh một uy tín nhất định trên diễn đàn quốc tế: được mời viết chương-bài về hướng nghiên cứu này cho các bộ sách “Bách khoa toàn thư về mài mòn, ma sát và bôi trơn” (Springer, New York, 2013), và “Bách khoa toàn thư về cơ học môi trường liên tục” (Springer, Berlin, Heidelberg, sẽ xuất bản trong thời gian tới). 

Để có được những điều đó, thật không phải là điều dễ dàng. Nhớ lại quãng thời gian bắt đầu làm nghiên cứu, PGS. TS Phạm Đức Chính kể: “Thời gian đầu tôi gửi bài toàn bị từ chối với lời bình là có ý tưởng nhưng thiếu thông tin về những kết quả đã có trong lĩnh vực, tiếng Anh thì kém. Đến 5, 6 bài bị trả lại như vậy”. Thật khó hình dung tình thế của một nhà nghiên cứu vào thời điểm đó cứ mò mẫm viết bài, ngày nghỉ đến viện để mượn máy chữ gõ, công thức ghi bằng tay và mỗi lần gửi bài đi mất hàng trăm nghìn tiền cước. “Thời gian đầu, tôi cũng phải dùng đến lương. Sau thì có tiền từ đề tài nghiên cứu cơ bản, người ta dùng để tiêu pha còn tôi dồn vào việc gửi bài. Cũng may giai đoạn đó tôi chưa lập gia đình, nếu không cũng khó”, anh kể. Có lần, anh tập hợp hóa đơn kinh phí gửi bài trong một năm, “tính đến cả triệu” và gửi lãnh đạo Viện đề nghị hỗ trợ thì bị gạt đi, “nếu hồi đó mình tinh ý ghi tên lãnh đạo vào bài báo của mình thì có thể cũng được duyệt đấy nhưng tôi không làm điều đó. Cái vất vả của tôi nó cứ dài dài như thế”, anh nói hài hước về gian nan làm nghiên cứu của mình. 

Bất luận hoàn cảnh thế nào thì niềm say mê làm nghiên cứu với anh không thay đổi. Gương mặt anh sáng lên khi nói về lý thuyết thích nghi và hỏng dẻo kết cấu chịu lực, hướng nghiên cứu mà mình đã có công bố từ những năm 1990. Được khởi xướng từ thế kỷ trước, lý thuyết thích nghi sau được phát triển cho các vật liệu phức tạp hơn với mô hình đàn dẻo tái bền giới hạn. Sau chuyến đi Đức, anh tập trung vào vật liệu đàn dẻo tái bền chứ không phải vật liệu đàn dẻo lý tưởng vì “các quy luật dẻo tái bền phi tuyến của các vật liệu thực, vốn phụ thuộc vật liệu cụ thể, nói chung là không xác định duy nhất và thường phụ thuộc vào đường đặt tải”, anh giải thích.

Những bài toán về vật liệu đàn dẻo tái bền hết sức phức tạp. Theo PGS. TS Phạm Đức Chính, “lý thuyết thích nghi phải dành cho những vật liệu đàn dẻo tái bền mới phản ánh đúng các vật liệu thực, kết cấu thực, chứ còn lý thuyết thích nghi cổ điển trên vật liệu đàn dẻo lý tưởng bị hạn chế rất nhiều”. Trong vật liệu đàn dẻo tái bền, quan hệ biến dạng - ứng suất là phi tuyến, phụ thuộc đường đặt tải, không duy nhất, “không thực nghiệm nào mô tả được hết tất cả các đường ấy cả. Trong không gian tải trọng đa chiều, anh đề cập đến việc khó đưa ra được một lý thuyết thích nghi theo tinh thần kinh điển không phụ thuộc đường đặt tải đối với một vật liệu chứa đựng nhiều yếu tố không xác định.

Với dân Cơ học, khó không có nghĩa là không làm được. PGS. TS Phạm Đức Chính cho rằng, cần phải xây dựng thêm một số giả thiết cho vật liệu đàn dẻo tái bền, đặt để nó thỏa mãn một số tiêu chuẩn nhất định theo cảm nhận vật lý của mình. Suy nghĩ như vậy nhưng cũng phải mất nhiều năm, từ năm 2001 khi bắt đầu quan tâm đến lý thuyết này, trải qua quá trình nghiên cứu hoàn chỉnh lý thuyết thích nghi cổ điển cho vật liệu đàn dẻo lý tưởng đến việc bổ sung và xây dựng đủ các giả thiết vào năm 2017: 1. Hao tán dẻo tối đa (vốn gắn liền với các tên tuổi ngành Cơ thế kỷ 20 như Hill, Drucker, Prager); 2. Hysteresis dương trong không gian đa chiều (được xây dựng trong một bài báo đăng năm 2008 của anh); 3. Tái bền ổn định mạnh; 4. Bauschinger đa chiều. Trong đó, bài báo giúp anh nhận giải Tạ Quang Bửu 2019 đã bổ sung 2 giả thiết cuối cùng. “Xuất phát từ việc có một số vấn đề mâu thuẫn không giải thích được xảy ra khi nhiều khoa học áp dụng lý thuyết cho bài toán cụ thể, tôi đã xây dựng thêm 2 giả thiết mới để giải quyết những mâu thuẫn đó”, PGS. TS Phạm Đức Chính nói. Với các giả thiết này, chỉ cần cho trước biên của vùng lực tác động, bất kể quy luật tái bền dẻo như thế nào, người ta vẫn có thể trả lời được câu hỏi kết cấu có bị hỏng dẻo (mất khả năng chịu lực) hay không. Anh nhận xét: “Mọi người chấp nhận giả thiết của tôi vì nó tương đối phản ánh đúng thực nghiệm”.

Có công bố xuất sắc nhưng PGS. TS Phạm Đức Chính cho rằng, “mình làm tốt việc của mình thôi, không có ý định tham gia giải thưởng Tạ Quang Bửu lần hai”. Ý nghĩ này của anh khiến Hội đồng Giải thưởng Tạ Quang Bửu suýt mất cơ hội xét giải cho một công trình tốt. Chỉ gần một tuần trước khi “khóa sổ”, anh mới quyết định lập hồ sơ, sau khi được Hội đồng khoa học ngành Cơ (NAFOSTED) chủ động khuyến nghị anh đăng ký. “Anh Chính là một nhà khoa học đích thực, ngại nói về mình, nói về công trình của mình, vì thế ngay cả hồ sơ đề cử giải thưởng cũng không cố giải thích một cách tường tận mà chỉ trình bày vấn đề rất ngắn gọn”, TS. Phạm Đình Nguyên - Phó giám đốc NAFOSTED, đề cập đến “trường hợp đặc biệt” này của giải thưởng năm nay. 

***
Có lẽ bắt đầu con đường làm khoa học của mình, PGS. TS Phạm Đức Chính chưa khi nào nghĩ, “một nghiên cứu viên như mình lại có thể phá bỏ những ‘lô cốt’ bền vững” (cách anh gọi những hội đồng xét duyệt nghiên cứu cơ bản kiểu cũ) trong khi đang phải dồn sức vượt khó trong chuyên môn. Rút cục thành công cũng đến với anh, dù chật vật và trầy trật. Bây giờ, mọi thứ với anh đều rõ ràng và giản dị: tập trung vào làm những thứ mình thật sự thích, và hơn nữa, không quên đấu tranh làm trong sạch môi trường nghiên cứu ngành Cơ, khi một số điều “ngang tai chướng mắt” và một số vấn đề mới phát sinh còn chưa được giải quyết. 

Theo tiasang.com.vn

Trao giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2019 cho 3 nhà khoa học xuất sắc

Ngày 18/5, Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức trao giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2019 cho 3 nhà khoa học có kết quả nghiên cứu xuất sắc.

Chỉ có 2 bàn thắng được các cầu thủ Real Madrid ghi trong hiệp 1. 13 bàn khác diễn ra sau giờ nghỉ.

Real Madrid hướng đến 3 điểm trước Mallorca

Ấn tượng hơn là 1/3 số bàn của Real Madrid được ghi từ sau phút 75.

Real Madrid đặc biệt thể hiện tinh thần chiến đấu rất cao. Nếu tính cả Champions League, trong hai trận vừa qua đội quân của Carlo Ancelotti ghi 3 bàn từ sau phút 85.

Giờ đây, bước vào cuộc tiếp đón Mallorca ở vòng 6 La Liga, Real Madrid hướng đến 3 điểm cùng bữa tiệc mãn nhãn dành cho người hâm mộ.

Trong trận sân nhà duy nhất mùa này, đội bóng Hoàng gia Tây Ban Nha giành chiến thắng đậm 5-2 trước Celta Vigo.

Cùng với mục tiêu chiến thắng, HLV Ancelotti đưa ra những giải pháp để tạo sự cân bằng cho hàng phòng ngự.

Công thức mới của nhà cầm quân người Italy là kéo David Alaba vào đá trung vệ cùng Eder Militao. Nacho được đẩy ra cánh trái.

Giải pháp này mang đến sự cân bằng cao hơn cho Real Madrid. Alaba hiệu quả hơn Nacho trong vai trò trung vệ, đồng thời có khả năng tổ chức thế trận từ tuyến sau.

Mallorca đang là hiện tượng thú vị. Họ mới chỉ ghi 3 bàn, nhưng giành đến 8 điểm, cùng với 3 trận giữ sạch lưới.

Đây được xem là đối thủ hợp lý để Ancelotti thực hiện những thử nghiệm, lần đầu tiên cho Camavinga đá chính và lấy lại ngôi đầu bảng vừa rơi vào tay Atletico.

Lực lượng:

Real Madrid: Kroos, Marcelo, Ceballos, Bale, Mendy, Carvajal chấn thương.

Mallorca: Antonio Sanchez, Raillo, De Galarreta, Russo, Maffeo, Sedlar chấn thương.

Đội hình dự kiến:

Real Madrid (4-2-3-1):Courtois; Lucas Vazquez, Eder Militao, Alaba, Miguel; Camavinga, Casemiro; Rodrygo, Isco, Vinicius; Benzema.

Mallorca (4-2-3-1):Manolo Reina; Sastre, Valjent, Brian, Jaume Costa; Battaglia, Baba; Dani, Kubo, Lago Junior; Hoppe.

Tỷ lệ châu Á: Real Madrid chấp 1 3/4

Tỷ lệ bàn thắng: 3

Dự đoán: Real Madrid thắng 3-0

Lịch Thi Đấu LaLiga 2021/2022
Ngày	Giờ	Đội		Tỉ số	Đội		Vòng	Kênh
22/09
22/09	00:30	Getafe CF		1:2		Atlético Madrid	Vòng 6
22/09	03:00	Athletic Bilbao		1:2		Rayo Vallecano	Vòng 6
22/09	03:00	Levante UD		0:2		Celta Vigo	Vòng 6
23/09
23/09	00:30	Espanyol		-:-		CD Alavés	Vòng 6
23/09	00:30	Sevilla FC		-:-		Valencia CF	Vòng 6
23/09	03:00	Villarreal CF		-:-		Elche CF	Vòng 6
23/09	03:00	Real Madrid		-:-		RCD Mallorca	Vòng 6
24/09
24/09	00:30	Granada CF		-:-		Real Sociedad	Vòng 6
24/09	00:30	CA Osasuna		-:-		Real Betis	Vòng 6
24/09	03:00	Cádiz CF		-:-		FC Barcelona	Vòng 6

Vĩnh Tường  (nguồn Hanoi FC)